Αλλάζουν τα δεδομένα στην προεκλογική κούρσα για την προεδρία στις ΗΠΑ περίπου 100 ημέρες πριν από τις κάλπες. Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις πήρε γρήγορα τον έλεγχο της εκστρατείας των Δημοκρατικών, όπως επισημαίνουν οι ΝΥΤ. Εξασφάλισε άμεσα την υποστήριξη για τη διεκδίκηση της υποψηφιότητας στη θέση του 81χρονου Μπάιντεν, ο οποίος ανακοίνωσε την Κυριακή ότι αποσύρεται από την κούρσα της προεδρίας.

Την απόφαση αυτή ο Τζο Μπαϊντεν είχε κρατήσει επτασφράγιστο μυστικό έως και την τελευταία στιγμή, ακόμη και για ορισμένους πολύ στενούς συνεργάτες του.Αργά το απόγευμα του Σαββάτου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήρθε σε επικοινωνία με τον σύμβουλό του Στιβ Ρικέτι καθώς και με τον για χρόνια έμπιστο συνεργάτη και λογογράφο του Μάικ Ντόνιλον. Σύντομα και οι δύο βρέθηκαν στο Rehoboth, εκεί όπου ο Μπάιντεν είχε μετακινηθεί για να αναρρώσει από τον κορωνοϊό.

Από εκείνο το απόγευμα και μέχρι αργά τη νύχτα, οι τρεις τους κλήθηκαν να εργαστούν στη συγγραφή της ίσως πιο σημαντικής και ιστορικής επιστολής της προεδρίας του κ. Μπάιντεν: της ανακοίνωσης της απόφασής του να αποσυρθεί από την εκστρατεία επανεκλογής του.

Την απόφαση αυτή ο Μπάιντεν είχε αποφασίσει να μην την επικοινωνήσει στους περισσότερους συνεργάτες του, παρά μόνο μερικές στιγμές πριν κάνει την ιστορική ανακοίνωση μέσω των social media.

Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, την οποία ο Μπάιντεν υποστήριξε για το χρίσμα αμέσως μετά, είχε έρθει σε επικοινωνία μαζί του νωρίτερα το πρωί της Κυριακής, όπως και ο Τζεφ Ζάιεντς, επικεφαλής του επιτελείου του, και η Τζεν Ο’μάλι Ντίλλον, επίσης στενή συνεργάτις του. Μερικοί άλλοι σύμβουλοί του ενημερώθηκαν απευθείας από τον πρόεδρο στη διάρκεια βιντεοκλήσης στο Zoom, ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ενημερώθηκαν για την απόφαση Μπάιντεν απευθείας από την ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ήδη προβεβλημένα στελέχη των Δημοκρατικών τοποθετήθηκαν υπέρ της Χάρις. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο πρώην πρόεδρος Μπιλ Κλίντον και η πρώην υποψήφια πρόεδρος Χίλαρι Κλίντον. Μερικοί απ’ όσους θεωρούνταν πιθανοί κορυφαίοι διεκδικητές του χρίσματος, όπως ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια Γκάβιν Νιούσομ, ο κυβερνήτης της Πενσιλβάνια Τζος Σαπίρο και ο υπουργός Μεταφορών Πιτ Μπούτιγκιγκ δήλωσαν ότι δεν θα βάλουν υποψηφιότητα απέναντι στη Χάρις, υποστηρίζοντάς τη για πρόεδρο.

Οι κορυφαίοι ηγέτες των Δημοκρατικών δεν έχουν βγει ακόμη καθαρά υπέρ της Χάρις, πιθανώς γιατί δεν θέλουν να φανεί ότι σπεύδουν να την «στέψουν». Ο Ομπάμα απέφυγε να πάρει θέση. Το ίδιο και ο Τζακ Σούμερ, επικεφαλής της Δημοκρατικής πλειοψηφίας στη Γερουσία, ο Χακίμ Τζέφρις, επικεφαλής της Δημοκρατικής μειοψηφίας στη Βουλή, και η πρώην πρόεδρος της Βουλής Νάνσι Πελόζι που συνεχίζει να έχει μεγάλη επιρροή στο κόμμα. Η Πελόζι είχε δηλώσει πρόσφατα σε εσωκομματικές συζητήσεις ότι θεωρεί πως μια «ανταγωνιστική» διαδικασία για το χρίσμα θα δυνάμωνε την υποψηφιότητα της Χάρις.

Το δίλημμα των Δημοκρατικών

Το Δημοκρατικό Κόμμα βρίσκεται σε δίλημμα. Αν πλασάρει την Χάρις πολύ επιθετικά, θα μοιάζει σαν να πηγαίνει να την επιβάλει στους συνέδρους που θα επικύρωναν και τυπικά την υποψηφιότητα του Μπάιντεν τον Αύγουστο. Αν, από την άλλη, προσπαθήσει να παραμερίσει την Χάρις προς όφελος άλλου υποψηφίου για την προεδρία, το κόμμα κινδυνεύει να διασπαστεί αν η βάση θεωρήσει ότι η ηγεσία πάει να προσπεράσει την πρώτη μαύρη γυναίκα υποψήφια για τον Λευκό Οίκο.

Η Χάρις έχει απήχηση σε ψηφοφόρους που είχαν απομακρυνθεί από τον Μπάιντεν το τελευταίο έτος: μαύρους, λατίνους, νέους και προοδευτικούς. Το ερώτημα είναι αν θα έχει απήχηση και σε εκείνους που προσέλκυε ο Μπάιντεν: στους μεγαλύτερους σε ηλικία, τους λευκούς και τους ψηφοφόρους των Μεσοδυτικών πολιτειών.

Η Δημοκρατική Εθνική Επιτροπή, το ανώτατο όργανο του κόμματος, δήλωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα δρομολογήσει μια διαφανή και συντεταγμένη διαδικασία για να ορίσει τον υποψήφιο που θα αντιμετωπίσει τον Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου.

Ένα θέμα που προκύπτει από την παραίτηση Μπάιντεν αλλά λύνεται με την υποψηφιότητα Χάρις είναι τι θα γίνει με τις δωρεές προς την προεκλογική εκστρατεία του απερχόμενου προέδρου. Επειδή η Χάρις ήταν υποψήφια αντιπρόεδρος, οι δωρεές μπορούν να περάσουν απευθείας σε αυτήν. Αν υποψήφιος πρόεδρος οριστεί άλλος στη θέση της Χάρις, τότε θα υπάρξουν νομικά προβλήματα στη μεταβίβαση των χρημάτων. Στα τέλη Ιουνίου, η εκστρατεία Μπάιντεν-Χάρις είχε 96 εκατ. δολάρια (έναντι 128 εκατ. δολάρια του Τραμπ).

Παρόλα αυτά η Χάρις δεν έχει εξασφαλισμένο το χρίσμα των Δημοκρατικών. Οι σύνεδροι, είναι ελεύθεροι να επιλέξουν οποιονδήποτε επιθυμούν στο συνέδριο του κόμματος στις 19 Αυγούστου. Αντίθετα προς την παραίτηση ενός εν ενεργεία προέδρου, τον οποίο διαδέχεται αυτομάτως ο αντιπρόεδρος, αν παραιτηθεί από την κούρσα για τις εκλογές ένας υποψήφιος πρόεδρος, δεν τον αντικαθιστά αυτομάτως ο υποψήφιος αντιπρόεδρος.

Προτού αποχωρήσει ο Μπάιντεν, το κόμμα σκόπευε να διοργανώσει ηλεκτρονική ψηφοφορία στις αρχές Αυγούστου για να του δώσει επισήμως το χρίσμα πριν το συνέδριο. Δεν είναι σαφές αν αυτή η ηλεκτρονική ψηφοφορία θα πραγματοποιηθεί για την Χάρις ή αν θα επιλεγεί επισήμως στο συνέδριο.

Το ανοιχτό συνέδριο και ο… άλλος υποψήφιος

Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν θα προκύψει και άλλος υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών πριν το συνέδριο. Σε αυτή την περίπτωση, θα πραγματοποιηθεί ένα ανοιχτό συνέδριο με τους περίπου 3.900 συνέδρους να ψηφίζουν τον υποψήφιο που προτιμούν. Αν κανένας δεν λάβει πλειοψηφία, θα πραγματοποιηθεί δεύτερο γύρος στον οποίο θα ψηφίσουν επιπλέον περίπου 700 υπερσύνεδροι – ηγέτες του κόμματος και εκλεγμένοι (μέλη του Κογκρέσου, κυβερνήτες κ.ά.). Με την ίδια διευρυμένη σύνθεση θα πραγματοποιηθούν και επόμενοι γύροι, αν χρειαστεί.

Μέχρι στιγμής, οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν μεγάλη διαφορά της Χάρις από τον Μπάιντεν απέναντι στον Τραμπ. Ο πρώην πρόεδρος προηγείτο του Μπάιντεν κατά 1,9% κατά μέσο όρο ενώ της Χάρις κατά 1,5%.

Στο στρατόπεδο του Τραμπ όμως επικρατεί προβληματισμός. Στο πρόσωπο του Μπάιντεν έβλεπαν έναν εύκολο αντίπαλο, που άνοιγε όλο περισσότερο την ψαλίδα υπέρ του Τραμπ, ενώ τώρα πρέπει να ξανασχεδιάσουν την προεκλογική εκστρατεία. Με άλλα λόγια, θεωρούν ότι η αποχώρηση Μπάιντεν τους δυσκολεύει.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο ίδιος ο Τραμπ παραπονέθηκε στα σόσιαλ μίντια ότι «έχει ξοδέψει χρόνο και χρήμα» κατά του Μπάιντεν και τώρα πρέπει «να ξαναρχίσει πάλι από την αρχή».

Πού θα τη «χτυπήσει» ο Τραμπ

Το στρατόπεδο Τραμπ θα χτυπήσει την Χάρις στο μεταναστευτικό γιατί θεωρήθηκε ότι δεν χειρίστηκε καλά την κατάσταση στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού, που είχε αναλάβει ως αντιπρόεδρος, και γενικώς θα προσπαθήσει να την συνδέσει με τις πιο αντιδημοφιλείς πολιτικές του Μπάιντεν.

Από την άλλη πλευρά, η Χάρις είναι σε θέση να χειριστεί καλύτερα από τον Μπάιντεν το ζήτημα των αμβλώσεων, όπως επίσης και τον πόλεμο στη Γάζα που στοίχισε προεκλογικά στον πρόεδρο.